EINDHOVEN - In juli werd een 28-jarige man uit Eindhoven aangehouden op verdenking van overtreding van de Geneesmiddelenwet en witwassen. Ook wordt hij verdacht van hulp bij zelfdoding. De man stond vanmorgen voor de rechter in een eerste pro-formazitting. Daar ging de officier van justitie in op de stand van zaken. Wij spraken met persofficier Janine Kramer over de zaak en stelden haar zes vragen.

Wat is er na zijn aanhouding allemaal gebeurd?‘
Na zijn aanhouding is onder andere een groot aantal berichten veiliggesteld en geanalyseerd. Daaruit komt een beeld naar voren van een verdachte die het dodelijke middel verstrekte aan iedereen die dat maar wil. Hij droeg dit ook actief uit. Dit neemt het OM hem zeer kwalijk.’

Waarom nemen jullie de zaak zo hoog op?
‘Treffend in dat kader is bijvoorbeeld een getuigenverklaring van een nog jonge man met psychische problemen. De verdachte verstrekte ook hem het dodelijke middel en na inname belandde de man op de intensive care. In zijn verklaring geeft hij aan blij te zijn, omdat hij achteraf gezien niet dood wilde. Verstrekking zonder vragen aan de voorkant brengt het grote risico met zich mee dat ook jonge en kwetsbare personen het zelfdodingsmiddel gebruiken zonder dat specialisten worden geraadpleegd. Maar er is meer, denk bijvoorbeeld aan het verstrekken van het antibraakmiddel. Dat middel is in 2014 niet voor niets uit de schappen van drogisterijen gehaald vanwege ernstige bijwerkingen die kunnen optreden. Met name hartritmestoornissen zijn een gevaarlijke en relatief veelvoorkomende bijwerking van dat medicijn. Bij mensen met een aangeboren hartritmestoornis kan dat fataal zijn. En daar komt nog eens bij dat de verdachte geen enkele bevoegdheid had om dit geneesmiddel te verstrekken of te verkopen.’

Wat is daar het risico van?
‘Er wordt dus niet door een arts getoetst of iemand een langdurige doodswens had en of er sprake is van ziekelijk lijden. Hierdoor was er een aanmerkelijk risico dat bijvoorbeeld ook jongeren die het leven even minder zagen zitten, het middel bestelden en innamen. Daarnaast konden mensen het ook voor anderen bestellen en gaf hij medische adviezen, terwijl hij geen arts is. Tot slot stuurde hij de middelen op, waarbij het risico dat het niet bij de juiste persoon werd afgeleverd op de koop werd toegenomen. Dit rekent het OM de verdachte aan.’

Hoeveel mensen zijn er overleden door het middel?
‘Inmiddels is gebleken dat er 33 mensen zijn overleden nadat ze aan verdachte hebben betaald voor levering van middelen. Uit nader onderzoek naar deze sterfgevallen is gebleken dat het overlijden van in ieder geval 15 van deze 33 personen direct in verband kan worden gebracht met de inname van het dodelijke middel.’

Heeft hij veel verdiend aan de handel in het middel?
‘Uit het financieel onderzoek is gebleken dat verdachte in Nederland één bankrekening op naam had. Eerder is na analyse door de politie vastgesteld dat verdachte 694 betalingen op deze rekening heeft ontvangen die kunnen worden gerelateerd aan het middel of de verkoop van het antibraakmiddel. Het OM vermoedt dat de verdachte ruim 55.000 euro verdiende met zijn handel. Op dit moment wordt nog verder financieel onderzoek gedaan, onder meer nog naar een Spaanse rekening. De rechtbank bepaalde dat de man onder voorwaarden het onderzoek thuis kan afwachten.’

Hoe zit het met andere verdachten in de zaak?
‘In het onderzoek zijn ook twee andere verdachten naar voren gekomen. Het gaat om een 72-jarige vrouw uit Amersfoort en een 78-jarige man uit Den Bosch. De man zweeg tijdens zijn verhoor bij de politie en werd daarna in vrijheid gesteld. Later in de media kwam hij met een bekentenis, die het OM meeneemt in het onderzoek. De vrouw van 72 stond vandaag voor de raadkamer van de rechtbank Oost-Brabant. Die bepaalde dat ook de vrouw vanaf vrijdag het onderzoek in vrijheid mag afwachten. De drie blijven verdachte in de zaak.’